شرکت هایی که با اعتبار نفرات موسس خود کار می کنند و اعتبار این افراد در سرنوشت شرکت نقش بسزایی دارد به شرکت های اشخاص مشهور می باشند . شرکت های تضامنی و نسبی از مهم ترین این شرکت های می باشند . البته شرکت مختلط سهامی و مختلط غیر سهامی هم می تواند شامل این موارد باشد البته با ورود قوانین خاص دیگر به محدوده آنها که مربوط به شرکت های سهامی خاص و با مسئولیت محدود می باشد .
شرکت های تضامنی شرکت هایی هستند که با ضمانت دو تا چند نفر شریک تاسیس می شوند . این افراد که غالبا افرادی نام آشنا و معتبر در حوزه فعالیت های خود هستند با ثبت شرکت سعی می کنند دامنه فعالیت خود را بالاتر برده و به سود و اعتبار بیشتری هم نائل شوند . در این راستا با شراکت با دو تا چند نفر دیگر در موضوع فعالیت مورد نظر خود که از اعتبار مشابه و یا کمتر و یا بیشتری برخوردار باشند سعی می کنند ضمن استفاده از اعتبار و تخصص آنها توانایی شرکت را بالاتر برده و سود و منافع بیشتری را نصیب خود کنند.
هر چه توانایی و اعتبار افراد ثبت کننده شرکت بیشتر باشد اعتبار و توانایی شرکت هم بالاتر خواهد رفت . این افراد در صورتیکه بصورت حقیقی فعالیت نمایند طبیعتا نمی توانند به اندازه ای که در راستای یک شرکت می توانند به سود و منفعت دست یابند موفق باشند . اشتراک ایده ها و توانایی های این افراد و استفاده از تجارب یکدیگر معمولا این شرکت ها را به شرکت های موفقی نائل می کند .
شرکت های تضامنی در هر نوع موضوع و فعالیتی می توانند وارد شوند و محدودیتی ندارند. در این قالب شرکت های خدماتی ، تولیدی ، مالی ، پزشکی ، مشاوره ای ، مهندسی و … زیادی وجود دارند و همواره بر تعداد آنها افزوده می شود . ولی به دلیل اعتباری بودن فعالیت این شرکت ها و اعتمادی که مشتریان این شرکت ها به موسسین و اعضاء این شرکت ها دارند اغلب ثبت شرکت تضامنی را در قالب های مالی ، ارزی و حسابداری و قضایی و این دست از فعالیت ها شاهد هستیم .
در قوانین تجاری ایران نوع دیگری از شرکت های تضامنی وجود دارند که به شرکت نسبی مشهور هستند . این شرکت ها بسیاز شبیه به شرکت های تضامنی هستند و تفاوت ساختاری زیادی با هم ندارند .
یعنی نفرات موسس این شرکت ها باید دارای اعتبار و شهرت لازم بوده و توانایی بالایی داشته باشند و مشتریانشان هم باید به اندازه کافی به انها اعتماد داشته باشند . باید برای ثبت شرکت مسئولیت تضامنی قبول کنند و حداقل دو نفر هم باید برای ثبت شرکت وجود داشته و با هم شراکت کنند .
اما این شرکت ها یک وجه تمایز اساسی و بزرگ با شرکت های تضامنی دارند . موسسین و اعضاء این شرکت ها هر چند ضمانت شرکت را عهده دار هستند ولی تنها به میزان سرمایه خود و نه بیشتر . در شرکت های تضامنی یک ضمان و یا شریک ضامن باید تمام دیون و بدهی های شرکت را تعهد می نمود و خارج از میزانی که سهم الشرکه در شرکت داشت عمل می کرد. یعنی به هر میزان بدهی و دیونی که شرکت داشت را بدون در نظر گرفتن شرکا دیگر باید جوابگو می بود و بعدا خودشان در خصوص نحوه تقسیم این دیون و بدهی ها طبق شرکتنامه و توافقات فی مابین عمل می کردند .
اما در شرکت های نسبی این موضوع تنها تا اندازه سرمایه هر یک از موسسین و اعضاء اعتبار دارد و در صورتیکه شرکت بدهی و دیونی را بالا بیاورد باید هر شریک تنها به اندازه ای که تعهد و ضمانت نموده و یا همان سرمایه و اعتبارش بدهی ها و دیون را پرداخت نماید .
وجه تمایز دیگر دو شرکت تضامنی و شرکت نسبی در این است که شرکت نسبی تنها در ایران و قوانین تجاری ایران تعریف شده و معتبر می باشد . ولی شرکت های تضامنی را تقریبا در بیشتر نقاط دنیا و قوانین تجاری آنها سراغ داریم و از شرکت های متناوب در سطح جهان می باشند .
شرکت های نسبی بیشتر در بین اقوام و خویشان و دوستان نزدیک تشکیل می شوند و شکل گسترده و فعالیت های بزرگ را کمتر در آنها شاهد هستیم و وجود اعتماد بین اعضاء در صمیمیت و دوستی نزدیک آنها خلاصه می شود . اما شرکت های تضامنی هر چند شرکا کاملا به هم اعتماد دارند ولی بیشتر وارد حوزه های اجتماعی و اقتصادی شده و مسطلح تر می باشند .
برای فعالیت در قالب شرکت نسبی هم محدودیتی برای اعضاء وجود ندارد و میتوان در همه موضوعات و فعالیت های اقتصادی و تجاری وارد شده و به فعالیت در قالب یک شخص حقوقی اقدام نمود .