در قانون تجارت ایران دو نوع شرکت سهامی دیده شده است . شرکت سهامی عام و شرکت سهامی خاص. این دو شرکت هر چند هر دو جزو شرکت های سهامی و سرمایه ای هستند و لیکن تفاوت های زیادی از لحاظ ساختاری با هم دارند و این تفاوت های زیاد باعث تفکیک این دو شرکت به حالت های خاص و عام شده است .
ولی در کل اشتراکات شرکت های سهامی هم کم نیست . سرمایه این شرکت ها بصورت سهامی بین نفرات شریک در شرکت تقسیم می شود و هر یک از سهامداران فقط تا میزانی که سهام دارد در شرکت مسئولیت و تعهد دارد و اصلا قانون به اموال شخصی و خارج از محدوده شراکت و سهام اعضاء برای پرداخت دیون و بدهی ها کاری ندارد .
شرکت های سهامی عام شرکت های بزرگ با اهداف بزرگ و موضوعات گسترده و ملی و فرا ملی هستند . سهامداران تعدادشان بسیار زیاد است و بیشتر سهام به مردم واگذار شده است ولی نمی توان گفت که محدودیت فعالیت دارند . ممکن است شرکتی در قالب شرکت سهامی عام به ثبت برسد ولی در درجه اول تنها به امور جزئی و محدود بسنده نماید . شرکت های سهامی خاص ولی تماما سرمایه خود را از موسسین دریافت می کنند و فروش سهام در این شرکت ها جایز نیست . این شرکت ها هم هر چند بیشتر فعالیت های محدود و تخصصی انجام می دهند ولی دلیل نمی شود که وارد حوزه های ملی و بزرگ نتوانند بشوند و در صورتیکه توان مالی خوبی داشته باشند می توانند حتی در موضوعات فراملی هم وارد شده و سود خوبی به دست بیاورند .
به همین دلیل شرکت های سهامی عام در صورت ورود به فعالیتی محدود و یا شرکت های سهامی خاص به منظور توسعه فعالیت ها و توان رقابتی خود ممکن است در برهه ای از زمان صلاح بدانند که سرمایه خود را افزایش داده و توان شرکت را بالا ببرند . از این رو قانون به این شرکت ها اختیار این کار را در چهارچوب قوانین و مقررات مشخص و تعریف شده داده است و هر گونه خروج از این محدوده را غیر قانونی و مستوجب جریمه و حتی تعطیلی شرکت می داند .
شرکت های سهامی عام از طرق زیر می توانند سرمایه خود را افزایش دهند :
-
پرداخت نقدی مبلغ اسمی سهام
-
تبدیل مطالبات نقدی اشخاص از شرکت به سهام جدید
-
سود حاصله ، اندوخته و عاید شده شرکت که هنوز تقسیم نشده است انتقال به سرمایه شرکت شود .
-
تبدیل اوراق مشارکت شرکت به سهام
البته این افزایش سرمایه قبلا باید به تایید مجمع عمومی فوق العاده رسیده باشد و مجوز آن توسط این مجمع صادر شود . برای افزایش سرمایه در صورتیکه نیاز باشد سهام جدید صادر شود باید طرح پذیره نویسی مجدد آماده شود و ضمن رعایت اولویت که مختص سهامداران قبلی می باشد موضوع پذیره نویسی از طریق سایت شرکت و سایر جراید و رسانه ها اعلام همگانی شود .
اما شرکت های سهامی خاص نمی توانند پذیره نویسی داشته باشند و از قبل آن سرمایه شرکت را افزایش دهند به همین منظور باید برای بالا بردن سرمایه مورد نیاز خود از راه های زیر فقط اقدام نمایند :
-
از طریق صدور سهام جدید و یا بالا بردن مبلغ اسمی سهام
-
پرداخت مبلغ افزایش سرمایه بصورت نقدی
-
تبدیل مطالبات اشخاص از شرکت به سهام جدید
-
تبدیل سود تقسیم نشده شرکت به سهام و سرمایه جدید
-
تبدیل اوراق قرضه به سهام
-
افزایش سرمایه از طریق آورده های غیر نقدی
بدین منظور هم باید مجمع عمومی فوق العاده تصمیم گیری نموده باشد و مجوز مورد نیاز برای افزایش سرمایه شرکت سهامی خاص را صادر کرده باشد . هر گونه فروش سهام به افراد غیر از اعضاء سهامدار شرکت غیر قانونی و خلاف محسوب می شود .
افزایش سرمایه با رعایت مفاد قانونی و حقوقی باید انجام شود و از آنجایی که فرآیندی حساس و پیچیده می باشد بهترین است از کمک مشاورین و متخصصین ثبت شرکت و ثبت برند نوبل در کنار خود بهره مند بوده و با اطمینان این موضوع را به سرانجام برسانید .